وقتی عضلات می گیرند( آموزش)

گرفتگی عضلانی مشکلی شایع بین افراد است که در اثر برخی فعالیت های سنگین به وجود می آید.

بی شک شما هم با درد عضلات آشنایید، این امر مشکلی همه گیر بوده که تمامی انسانها در طول عمرشان بارها آن را تجربه خواهند کرد و ویژه فرد یا افراد خاصی نیست. گرفتگی عضلات به معنی انقباض عضله است که باعث ایجاد درد در ناحیه مورد نظر می شود. گاهی این انقباض آنقدر طولانی، شدید و دردناک می شود که توانایی انجام کوچکترین کار ها را هم از فرد می ستاند. جالب است بدانید فقط انقباض عضلات به انرژی نیاز ندارند، بلکه بازگشت عضله به حالت انبساط نیز به انرژی نیاز دارد که اگر این انرژی برایش فراهم نشود، ماهیچه به اصطلاح شل نمی شود و به حالت نخست بر نمی گردد. به طورمعمول افرادی که عضلانی تر هستند، بیشتر به گرفتگی عضلات به ویژه در ناحیه ساق پا دچار می شوند.

*چگونه است که عضلات می گیرند؟

گرفتگی عضله دلایلی زیاد دارد، در برخی موارد ممکن است به دنبال مصرف داروی خاصی مانند داروهای دیورتیک، به این مشکل دچار شوید. گاهی نیز بارداری یا مشکلات زمینه ای مثل بیماری کلیوی که در آن فرد بیمار نیازمند دیالیز است، منجر به گرفتگی های عضلانی می شود. البته در بیشتر موارد بدون مصرف دارو یا ابتلا به بیماری نیز این حالت ایجاد می شود که باید به دنبال علت یا رفع آن بود، چرا که اگر عضله ای در حالت انقباض طولانی مدت باقی بماند، درد حاصله بسیار ناخوشایند بوده و ممکن است باعث اختلال در انجام فعالیت های روزانه شود. البته همانطور که در بسیاری از مشکلات دیگر نیز انتظار می رود، ممکن است گرفتگی عضلاتتان را هیچ گاه نتوانید بیابید، آنچه اهمیت دارد این است که بدانید گرفتگی عضلانی گاهی از تظاهرات بیماری های عصبی، مشکلات هورمونی، کم خونی، و بسیاری از بیماری های دیگر است.

پس بهتر است در این موارد، از سلامت فیزیکی خود مطمئن شوید و چنانچه از عدم وجود مشکل در سیستم های گوناگون بدن خود اطمینان حاصل کردید می توانید به درمان های ساده و موثر بپردازید.

*چه موادی در انقباض و انبساط عضلات نقش دارند؟

مواد بسیاری در ایجاد گرفتگی یا شل شدن عضلات موثرند که اگر هریک از آنها دچار کمبود یا اختلال شود می تواند به صورت مستقیم انقباض یا انبساط عضلات را تحت تاثیر قرار دهد. کمبود این مواد در گرفتگی عضلانی در شروع فعالیت بدنی بیشتر نقش دارد.  برای انقباض و انبساط مناسب عضلات، مایعات، سدیم، پتاسیم، کلسیم و اکسیژن کافی نیاز است که اگر هریک از این مواد در محیط کم یا زیاد باشد ممکن است عملکرد عضله را تحت تاثیر قرار دهد.

اکنون به خوبی می توانید علت اینکه چرا برخی پس از فعالیت و تعریق فراوان، دچار گرفتگی عضلانی می شوند را بدانید؛ در این افراد بسیاری از این املاح به همراه آب از طریق تعریق دفع می شوند و اگر برای جایگزینی آنها اقدامی صورت نگیرید، عضلات فرد دچار اسپاسم و درد می شوند. در بیشتر مواقع افراد دچار این عارضه سعی می کنند با خوردن مایعات فراوان مقدار مایعی که از تعریق از دست می دهند را جبران کنند.

این در حالی است که چون این مایعات فقط حاوی آب هستند و املاح از دست رفته را ندارند، فقط میزان مایعات در بدن را بیشتر می کنند که این عمل فقط باعث رقیق تر شدن مایعات بدن می شود. به طور کلی مقادیر غیر طبیعی مواد معدنی معمولا در بیماری های خاصی ایجاد می شود و کمتر ممکن است یه صورت اولیه به وجود آید. استفراغ، مصرف دارو های مختلف اسهال و شیرین بیان،یا بیماری هایی که در مقدار جذب املاح موثرندممکن است به کاهش پتاسیم بدن منجر شوند، اگر منیزیم بدن کاهش یافته است، حتما باید یک بررسی کامل دربارۀ علت این کمبود انجام شود.

همچنین معمولا کلسیم بدن کاهش نمی یابد و در صورت بروز این مسئله باید به دنبال بیماری های پاراتیروئید، کلیه و سایر ارگان های موثر در تنظیم کلسیم بود. گاهی نیز مصرف برخی دارو و هورمون ها می توانند به بروز این مشکل منجر شوند. برخی از موارد کمبود املاح بدن به ویژه کلسیم، ناشی از کمبود آلبومین سرم خون است که باعث می شود کلسیم کل بدن کمتر محاسبه شود.

*انقباض طولانی مدت یکی از اساسی ترین علل گرفتگی عضلات، انقباض طولانی مدت آنهاست.

برای مثال زمانی که در حال کتاب خواندن هستید، به طور ناخود آگاه سرتان را به یک طرف کج می کنید و اگر مدت این مطالعه طولانی ادامه یابد و در این مدت تغییر حالت ندهید، عضلات گردنتان دچار گرفتگی می شود. گاهی نیز عضلات پای خود را بدون این که متوجه باشید، بخصوص زمانی که عصبی هستید، مدت زیادی در حالت منقبض نگه می دارید که این مسئله هم منجر به گرفتگی عضلات می گردد. این کار را حتی ممکن است قبل از زمان خواب انجام دهید و در همان حال بخوابید، این انقباض طولانی باعث خستگی عضلات و کاهش انرژی موجود در آنها می شود.

*گرفتن عضله هنگام خواب یکی از شایع ترین گرفتگی های عضلانی، گرفتگی عضله در خواب است؛ این حالت به طور معمول وقتی ایجاد می شود که یک عصب حرکتی تحت فشار قرار گیرد، در چنین شرایطی پیامی از این محل آغاز و به عضله مربوطه می رسد ( سیگنال های عصبی غیرطبیعی ) که این وضعیت می تواند درست مثل حالتی عمل کند که پیام انقباض از مغز ارسال شده باشد. علت دیگر این مسئله، بیشتر شدن واکنش تاندونی طبیعی در بدن است. وقتی فردی هنگام خواب غلت می زند، عضلات وی منقبض می شوند، این انقباض باعث کشیدگی تاندون های مربوط به آن عضله می شود. در این زمان پیامی به عضله می رود و به انقباض آن منجر می شود؛ چیزی که فرد در این زمان احساس می کند یک گرفتگی دردناک است که در اکثر اوقات فرد را از خواب بیدار می کند.

*تاثیر نوشیدن مایعات در عضله گرفتگی

 اگر مایعات  به اندازه کافی نوشیده نشوند و همواره شخص اقدام به فعالیت زیاد عضلانی کند، به احتمال زیاد دچار گرفتگی عضلانی خواهد شد، زیرا هرجا در بدن مقدار مایعات کاهش یابد غلظت برخی مواد و املاح زیاد می شود، و دفع سموم به راحتی صورت نمی گیرد و این تجمع املاح و سموم به گرفتگی طولانی و درد در عضلات می انجامد. گاهی نیز تمام اکسیژن بافتی استفاده می شود در حالی که منبع اکسیژن کافی در بافت ها وجود ندارد، این مسئله نیز محیط را برای فعالیت مناسب عضلات نا مساعد می کند. یکی از علل گرفتگی عضلانی پس از فعالیت طولانی و شدید، از دست دادن آب بدن است که در این مواقع حجم خون نیز کاهش می یابد و مانع اکسیژن رسانی درست تمام عضلات می شود.

*تاثیرات دما بر گرفتگی های عضلانی

 گاهی تغییر سریع دما بر عضلات تاثیر نامطلوب می گذارد و باعث گرفتگی عضلانی می شود. درحالت طبیعی وقتی عضلات در استراحت کامل به سر می برند نیز انقباضی خفیف دارند که به آن تون عضلانی می گویند. سیستم اعصاب مرکزی  مسئول اصلی برقراری این تون عضلانی است و از طریق فرستادن پالس های مداوم به عضلات، مقدار ورود و خروج یون ها را تنظیم می کند و مانع از شلی کامل آنها می شود. احتمالا به همین دلیل است که وقتی عصبی می شویم به دنبال تغییر این پالس ها دچار گرفتگی برخی عضلات به ویژه عضلات گردن و کمر می شویم…